#90: Bijdragen

REANIMATIE! Sms ‘Ja’ als je gaat. Bibberend antwoord ik ‘ja’.

Het is maandagmiddag en mijn mannen en ik lunchen. Grappen vliegen over tafel, eetgewoonten worden onder de loep genomen.

“Holy fuck”, zeg ik wanneer ik mijn sms lees. Ik word opgeroepen via Hartslag.nu om naar een reanimatie te gaan. Het is slechts een aantal huizen verderop. Kort meld ik wat er aan de hand is en loop de voordeur uit. Ik sla rechtsaf en kijk naar de huisnummers. De huizen in deze straat zijn vrijstaand dus het duurt even voordat ik door heb dat ik de verkeerde kant op loop. Ik draai om en ren de andere kant op. Ik hoor in de verte sirenes, dus ik praat mijzelf moed in dat ik vast niet lang alleen ben.

Een man op een trapje staat zijn heg te snoeien. “Waar is nummer 73?”, roep ik. Eigenlijk luister ik niet naar zijn uitleg wanneer ik een ambulance aan zie komen rijden. Ik ren echter de auto aan een oprit op. Eigenlijk probeer ik mijzelf ‘vrijaf’ te geven door te roepen dat ik slechts een burgerhulpverlener ben en zeg zelfs “maar jij bent er nu toch al!?”. De verpleger zegt dat hij mijn hulp nodig heeft en vraagt of ik mee wil komen. Er staat een oude man met een wandelstok in de deuropening. Hij glimlacht gek genoeg.

We rennen aan hem voorbij en zien zijn vrouw op de grond liggen. Een buurman probeert te reanimeren op aanwijzingen van de 112 telefonist, ik hoor haar instructies via de luidsprekerfunctie. Ik ‘moet’ het van hem overnemen. De verpleger begint haar verder te onderzoeken, stickers te plakken en maakt naar wat het lijkt een soort hartfilmpje. Ik geef de hartmassage, maar kan niet naar het gezicht van deze mevrouw kijken en dus kijk ik over haar benen weg. Dan hoor en voel ik het onder mijn handen gebeuren. Het klinkt en voelt verschrikkelijk.

Ik hoor en voel haar rib onder mijn handen breken.

“Ik breek haar rib”, zeg ik verschrikt. “Hoort erbij, ga maar door!”, zegt de verpleger.

Even later komt gelukkig de politie binnen en vraagt of zij iets kunnen doen of dat ze wellicht iemand moeten over nemen. Ik laat mij snel door een agent aflossen en begin een beetje onnozel “Gaat het?” te stamelen tegen de oude meneer. Naast hem staat een broodplank met een boterhammetje in kleine hapklare stukjes gesneden, zoals ik dat dikwijls voor mijn dochter sneed toen ze klein was. Er liggen allemaal medicijnen en pillen tussen de stukjes op de houten plank. Ik stel mij zo voor dat ze net wilden gaan lunchen. 

Ik brak haar rib. Van die fragiele oude dame wiens gezicht ik nooit zal zien. Vanuit mijn trainingen weet ik dat het breken ‘normaal’ is, maar deze ervaring maakt mij onpasselijk en ik wil frisse lucht. Ik vlucht naar buiten waar buren vragen beginnen te stellen. Dan volgt nog een ambulance. Er komt meer politie. Tot slot ook de huisarts. Ze snellen zich allemaal naar binnen en ik blijf buiten staan.
Een andere dame die ook was opgeroepen via Hartslag.nu komt naast mij staan en zegt dat de huisarts zojuist vertelde dat mevrouw helemaal niet gereanimeerd wilde worden en dat haar man dat ook heeft bevestigd. Hij was het in shock vergeten te vertellen toen wij binnen kwamen.

Zomaar had ik een rib gebroken van een mevrouw die niet eens hartmassage wenste. Had ik misschien wel naar haar moeten kijken? Droeg ze een ketting hierover? Misschien had ik het haar man moeten vragen? Nu was ‘gelukkig’ de huisarts er om haar een stem te geven en haar wens werd ook gerespecteerd. De hulpverlening werd gestopt.

Een week ervoor had ik weer tijdens een seminar (weer) nagedacht over mijn ‘kernwaarden’ en één van de mijne is vol overtuiging ‘bijdragen’. Een jeuk-woord, maar iets doen voor een ander of de wereld is wat ik graag doe. Dat was ook de reden dat ik met bibberende vingers “Ja” antwoordde op de sms. Ik kan achteraf best beredeneren dat ik helemaal niet kon weten dat deze mevrouw niet gereanimeerd wilde worden en dat een rib breken nu eenmaal vaak een gevolg is van hartmassage. Dat ik gehandeld heb vanuit de beste bedoelingen en ook wanneer ik wél naar haar had gekeken, ik alsnog niet op de hoogte kon zijn van haar verklaring om te willen sterven in een dergelijke situatie. Toch vind ik het nog lastig. 

Even later staat een ambulance verpleegkundige mij te woord en ‘sust’ mij met de woorden dat het niet aan mij was om naar een dergelijke wilsverklaring op zoek te gaan. Dat handelen het beste is was ik kon doen. Dat het breken van een rib wel een teken was dat ik de massage ‘goed’ toepaste. En dat deze ervaring misschien wel kan bijdragen aan een andere situatie in de toekomst.  

Rust zacht, mevrouw van nummer 73. Ik zal u van mijn leven niet vergeten.